GASAM, (Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi) Başkanı Ali Şahin bey ile geçen hafta kısa bir sohbetimiz oldu… Sessiz ama büyük işler yapan GASAM hakkında bilgi aldıktan sonra bize Türk işadamlarının Güney Asya ülkelerine dönük çalışma yapmasının zamanı geldiği hakkında ilginç açıklamalarda bulundu. Şahin, The New York Dış Politika Yazarı Thomas Friedman’ın geçtiğimiz ay yayınlanan bir köşe yazısından örnekler vererek başta ABD ve AB ülkeleri olmak üzere gözlerin Güney Asya ülkelerine çevrildiğini söyledi. Friedman, köşe yazısında şunları yazmıştı: “Çocukluğumda annem bizi Hindistan’daki aç Hintli çocuğu düşün ve tabağındaki yemeğini bitir diyerek yetiştirdi. Şimdi ise ben çocuklarımı, Hindistan’daki çocukların sizi aç ve işsiz bırakmasını istemiyorsanız derslerinize iyi çalışın diyerek yetiştiriyorum”
Evet, tüm dünya adeta hazırlıklarını yapmış, ekonomik saldırı için beklerken Türkiye nerede diye soruyoruz Şahin’e ve maalesef Türk iş dünyasının henüz daha Güney Asya ülkelerinin farkına varmadıkları cevabını alıyoruz. Şahin’in açıklamaları şöyle: “Türk İşadamlarının bölgeye göstermiş oldukları ilgi iştahlı bir ilgi değildir. Hindistan, Çin, Japon iş çevreleri hiçbir doku bağları bulunmamasına rağmen Afganistan’da Türkiye’den çok daha fazla pay sahibidirler. Afganistan, Türkiye ve Türk İşadamları için olduğu kadar kimse için güvenli değildir. Gerek bölgedeki iş potansiyelinden pay almak, gerek dünyanın yeni oluşmakta olan ekonomik güç merkezinin oluşumunda rol almak gerekse de Türkiye’nin bölgedeki siyesi ve ekonomik etkinliğini artırmak için Türk iş adamlarının bölgeye ilgi göstermesi gerekmektedir.”
EN BÜYÜK YATIRIM ENERJİYE Ekonomik yatırımlar açısından bakıldığında enerji konusunun bölgede ön plana çıktığını da vurgulayan Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü: ” Batı ile doğunun kesiştiği bir noktada enerji koridoru haline gelmekte olan Türkiye için, Orta Asya’nın bakir enerji kaynaklarına yakınlık ve erişim çok önemlidir. Bu açıdan Afganistan ve Pakistan, Türkiye için enerji alanlarına erişim ve nüfuz noktasında basamak ve üs niteliğindedir.” Güney Asya’da tüm senaryoların ağırlıklı olarak enerji üzerine kurgulandığına değinen Şahin, Türkiye’nin her alanda imtiyaz sahibi olduğu Afganistan ve Pakistan gibi bölgede iki önemli müttefike sahip olması büyük bir fırsat olduğunu belirtti. Şahin, ayrıca Türkiye’nin nükleer yetenek transferini gerçekleştirebileceği en güvenilir ve yakın ülkenin de Pakistan olduğunu sözlerine ekledi.
AH BİRAZDA UZUN VADELİ DÜŞÜNSEK
İş dünyası örgütlerinin TÜSİAD-MÜSİAD-ASKON-TUSKON gibi kuruluşların ticari planlamalarını yaparken kısa vadeli değil uzun vadeli stratejik planlarını yaparak bölgeye gitmelerinde yarar olduğunun altını çizen Şahin, açıklamasında şunları söyledi: “East Indian Company adındaki firma, İngiltere’nin Hindistan ve Güney Asya’yı 100 yıl boyunca sömürmesinde önemli rol oynamıştır. 1800 lü yıllarda baharat ticareti için Hindistan Yarımadası’na yerleşen bu firma, önce bölgeye yerleşme stratejisi izlemiş, gün geçtikçe Hindistan’daki Moğol yönetiminden çok özel imtiyazlar edinerek, zamanla yönetim üzerinde etkinliklerini artırmış ve İngilizlerin fiziki anlamda Hindistan yarımadasını işgaline zemin hazırlamışlardır. Bu anlamda GASAM olarak söz konusu iş örgütlerine tavsiyemiz ekonomik ve ticari düşünce boyutlarını stratejik vizyonla güçlendirerek bölgeye gitmeleri yönünde olacaktır. “
Nüfus, 1.4 milyar. Gayri-safi milli gelir ( GSMH) 726.1 milyar dolar. Kişi başına gayri-safi milli gelir 510 dolar. Doğrudan yabancı yatırımı, ülke raporlarına net giriş 5.1 milyar dolar. Mal ve hizmetlerin ihracatı ( GSYİH %) 16.2 milyar dolar. Dış Ticaret Müsteşarlığı(DTM) 2005 yılında uygulamaya koyduğu Asya-Pasifik stratejisine 2008 yılında hız veriyor. Türkiye`nin Asya-Pasifik ülkelerine yaptığı ihracat 2 milyar dolar. 2010 yılına kadar bu rakamın 8 milyar dolara çıkması hedefleniyor. Türk müteahhitlerinin üstlendikleri proje tutarı ise yaklaşık 3 milyar dolar. Hedef, bu rakamı ikiye katlamak. ithalatı ( GSYİH 18.4 milyar dolar.
Bizden hatırlatması müteşebbis ruhuna sahip iş adamlarımızı bölgeye şöyle bir bakmalarında ya da uçağa atlayıp gidip görmelerinde fayda var…Hata niye olmasın? Sayın Cumhurbaşkanımız Afrika’ya büyük bir açılım yaptı. Şimdi sıra Güney Asya ülkelerine olabilir…Yoksa her ay yukarı çıkmasına alıştığımız ihracat rakamlarımız Allah korusun aşağı gelir…..Eskiden nasıl işçi dövizi beklerdik aman o günlere tekrar dönmeyelim…Satacak malımız var eee biraz pazarlama ve biraz yürümek koşmak da değil biraz yürüsek bu iş olacak…