Osmanlı’da Akide Şekerinin Önemi Nedir?

Hazırlayan: Fahri Sarrafoğlu

Değerli dostlar, Akide Şekeri’nin aslında Topkapı Sarayı’ndan çıkan bir şeker olduğunu ve çok çok önemli bir mana içerdiğini biliyor muydunuz? Bugün Konya Şekeri veya Mevlana Şekeri olarak bilinen şekerin gerçek hikâyesi aslında Topkapı Sarayı’nda geçiyor. Tahta çıkan tüm padişahların önemle üzerinde durdukları hatta biraz da çekindikleri bir şekerdir, akide şekeri… Neden mi?

mevlana_sekeri

İşte tahta çıkan Padişahların önem verdiği Akide Şekeri’nin gerçek hikâyesi:

AKİDE ŞEKERİ NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?
 Tahta yeni çıkan padişah, Yeniçeri Ağası’nın elinden bir şeker tası alırdı. Bu şeker bizzat Yeniçeri Ocağı’nda yapılır ve Yeniçeri Ağası tarafından bizzat Padişah’a sunulurdu. Padişah şeker tasını,  iki şekilde alırdı. Önce şeker tası tartılır, eğer 400 gram gelirse padişah isterse eliyle alıp yer, isterse de yanında bulunan çeşnicibaşına verir o yedikten sonra kendisi yerdi. Eğer şeker 400 gram gelirse şu anlama geliyordu: “Yeniçeri yeni tahta çıkacak olan padişaha güveniyor.”  Bunun üzerine padişahta bu şekeri eliyle alıp yerdi. Bu da “ben de size güveniyorum” anlamına geliyordu. Eğer padişah güvenmezse “size güvenmiyorum, güvenim eksik” anlamında, onu alır çeşnicibaşına tattırır sonra yerdi. Tas içerisinde getirilen şeker 400 gramdan az ise, bu da yeniçerilerin yani ordunun padişaha güvenmediğine delaletiydi. Bu durumda ise padişahın yapması gereken iki hareket vardı. Ya “her halükarda ben size güveniyorum” diyecek şekeri kendi eliyle alıp yiyecek ya da “ben de size güvenmiyorum” diyerek çeşnicibaşına havale edecekti. İşte bu işleme akitleşme denirdi Bu yüzden de şekere Akide Şekeri denildi.

ortası kırmızılı şeker jpg

4.MURAT’IN CULUSTE UYGULADIĞI İLGİNÇ                       UYGULAMA
4. Murat tahta çıkarken yukarıdaki bütün bu uygulamaların dışında ilginç bir şey oldu. Yeniçeri Ağası çocuk yaşta tahta çıkan padişahın tam güven vermediğini yine valideleri tarafından idare edileceğini düşünerek şekeri 350 gram olarak kardı ve padişaha öylece sundu. Padişah ise beklenilenin tam aksine farklı bir uygulama yaptı. Akide Şekeri’nin ortasına kırmızı kalemle  bir çizgi çekti ve sonra eliyle alarak şekeri yedi. Bu şaşırtan ve ilk defa uygulanan bir gelişmeydi. Ama manası açıktı, Padişah siz bana güvenmeseniz de ben size güveniyorum mesajı veriyor fakat ortasına çektiği kırmızı çizgi ile de “Herkes sınırını bilecek” mesajını vurgulamak istiyordu. Böyle yaparak hem annesine hem de yeniçeriye büyük bir mesaj vermişti.

tahta çıkışÖyle ki 4.Murat bunun ne demek olduğunu genç yaşta olmasına rağmen ordusuyla Bağdat ve Revan seferinde göstermiş oldu. Ordu genç padişaha güvenerek onun komutanlığında savaşa gitmiş ve başarıyla dönmüştü. İşte Akide Şekeri’nin hikâyesi de böyle…

 

 

Yorum yapın