Boğdan Prensi Dimitri Kantemir’in evini görmek ister misiniz?

Hazırlayan: Fahri Sarrafoğlu

Fatih Balat –Balat’da bulunan Dimitri Kantemir’in evi artık gezilebiliyor. Fatih Belediyesi tarafından düzenlenen ev, kültür merkezi ve kahve olarak da hizmet veriyor. Bu evin özelliği nedir, kimdir Dimitri Kantemir derseniz eğer, bazılarına göre o bir müzik dehası. Bazılarına göre ise Osmanlı’ya ihanet etmiş biri…Ama biz konuyu tarihe bırakarak O’nun hakkında kısa bilgi verelim istedik.  İstanbul’a 15 yaşındayken gelip 22 yılını burada geçiren ve 18. yüzyıl Türk musikisinin en önemli bestecilerinden olan Dimitri Kantemir, Doğu ve Batı kültürlerinin buluşmasında büyük bir rol oynadı. Her iki kültürün felsefesine ve sanatına da hakim olan Kantemir, eserleriyle İstanbul’un kültür hayatına kalıcı izler bırakmayı başardı. Kantemir’in 22 peşreve, 11 saz semaisi, iki aksak semai ve bir beste olan 36 eseri yanında Kantemir Marşı ve Galata Mevlevihanesinde calınan bir ayini de bulunduğu kaynaklarda belirtilmektedir.

20160618_094132 (Kopyala)

KENDİ İCADI OLAN NOTA SİSTEMİ
Kantemir, kendi icadı olan nota sistemi ile birçok klasik besteyi yok olmaktan kurtardı, Türk musikisi makamlarıyla şarkılar besteledi ve ileri yaşlarını da Osmanlı kültürünü batıya tanıtmakla geçirdi.  Dimitri Kantemiroğlu ya da Dimitrie Cantemir (26 Ekim 1673 – 1723) Osmanlı Devleti’ne bağlı Boğdan eyaletinin Beyi, Romen asıllı tarihçi ve yazar, İstanbul’da yaşadığı süre boyunca Klasik Türk müziğine büyük katkılarda bulunmuş müzik uzmanı.

LATİNCE OSMANLI TARİHİ KİTABINI YAZDI
Dimitri Kantemiroğlu İstanbul’da yaşadığı süre (1687-1710) boyunca sadece Türk müziği değil, tarih, siyaset, felsefe ve din konularında da birçok kitap yazdı. Romence/Rumca yazdığı Divanul sau Gâlceava Înţeleptului cu lumea sau Giudeţul sufletului cu trupul (1698) (Vücutla Ruh Arasındaki Anlaşmazlık Konusunda Ulaşılan Hükümün Divanı) felsefi bir kitaptır. Istoria ieroglifică (1705) Romence yazılmış ilk roman olarak bilinir. Rusya’dayken yazarlığa devam eden Kantemiroğlu 1714-1716 yılları arasında Osmanlı tarihi hakkında Latince bir kitap hazırladı.

OSMANLIYA İHANET Mİ?
Batı’da Osmanlı Devleti konusunda oluşan önyargıların büyük kısmına bu kitabın sebep olduğu ileri sürülmüştür. Kitap, Avrupa devletlerine Türkler’i yenilgiye uğratmak için hayati önem taşıyan siyasal ve askeri öğütler içermekteydi. Çar Büyük Petro kitabın bir an önce Rusça’ya çevrilmesi için emir verdi. Kitap daha sonra 1734 yılında İngiltere’de1743 yılında da Fransa’da yayımlandı. İngiltere Kraliçesi Caroline’ın uzun süre bu kitabı başucundan ayırmadığı söylenir.

20160618_094315 (Kopyala)

1714 yılında Berlin Kraliyet Akademisi’nin isteği üzerine Kantemiroğlu Boğdan’ı coğrafi, etnik ve ekonomik açıdan tanıtan Descriptio Moldaviae (Boğdan’ın Tasviri) kitabını yazdı, Boğdan’ın tarihteki ilk haritasını hazırladı. Roma-Cermen İmparatoru VI. Karl, hizmetleri karşılığında Kantemiroğlu’nu Roma-Cermen Prensi sıfatıyla onurlandırdı.

Yorum yapın